Hoe het verschil tussen controle en invloed mij rust gaf

Gepubliceerd op 6 april 2025 om 23:45

Wat er verandert wanneer je stopt met alles willen beheersen en begint te focussen op wat echt van jou is.

Er zijn periodes geweest waarin ik continu alert was. Alsof ik onbewust dacht: als ik alles goed in de gaten houd, kan ik voorkomen dat het misgaat.
Het leek logisch. Als ik maar genoeg nadenk, vooruitdenk, aanvoel, bijstuur… dan blijft alles onder controle.

Maar hoe meer ik probeerde te beheersen, hoe vermoeider ik werd.

Tot ik leerde onderscheid maken tussen controle en invloed.

De illusie van controle

We willen ons veilig voelen. Zeker weten dat het goed komt. Dus proberen we te sturen op uitkomsten. We houden ons bezig met het gedrag van anderen, met wat er mogelijk gaat gebeuren, met hoe iets overkomt.

En precies daar ontstaat onrust. Want hoe goed je het ook bedoelt: sommige dingen liggen simpelweg buiten jouw bereik.

Wat ik lang over het hoofd zag, is dat er een verschil is tussen alles willen beheersen, en regie nemen over wat wél van mij is.

Het boek The Courage to Be Disliked gaf me hierin een belangrijk inzicht. Het helpt onderscheid te maken tussen wat jouw taak is, en wat de taak van een ander is – een verschil dat zelden zo helder aan me werd uitgelegd. Het bracht me precies daar waar ik naar op zoek was: naar een vorm van vrijheid die van binnenuit komt.

Invloed is iets anders dan controle

  • Controle betekent: ik wil bepalen hoe het gaat.

  • Invloed betekent: ik kijk wat ík kan doen binnen de situatie.

Controle reikt naar buiten, voorbij je eigen grenzen.
Invloed keert terug naar binnen: je houding, je reactie, je keuzes.

Dat besef bracht iets onverwachts: rust.
Niet omdat alles sindsdien soepel loopt, maar omdat ik minder strijd lever tegen wat ik toch niet kan veranderen.

In de praktijk

Wat dat concreet betekent?

  • In gesprekken die spannend zijn, focus ik op mijn intentie en mijn woorden – niet op hoe de ander zal reageren.

  • In samenwerkingen doe ik mijn deel zo goed mogelijk, en laat ik los wat buiten mijn rol valt.

  • In mijn privéleven oefen ik in aanwezig zijn, ook als dingen anders lopen dan ik had gehoopt.

Elke keer weer kies ik ervoor om terug te gaan naar die vraag: Wat ligt binnen mijn invloed?

Wat het me bracht

Door dat verschil te erkennen, werd mijn hoofd stiller.
Ik hoef niet overal iets van te vinden, niet alles op te lossen.
Ik hoef alleen te doen wat binnen mijn bereik ligt – en dat is al veel.

Invloed heeft niets te maken met controle.
Het gaat over verantwoordelijkheid nemen voor jouw deel, zonder je op te trekken aan alles eromheen.

En juist dat geeft ruimte. Adem. En vertrouwen.

Een oefening om mee te nemen

Denk aan iets waar je nu veel over nadenkt. Iets wat energie kost.

Schrijf het op, en stel jezelf de vraag:

  • Wat ligt in mijn invloed?

  • Wat probeer ik te controleren, terwijl het niet van mij is?

Wat je daarna loslaat, maakt ruimte voor wat je wél kunt doen.

Boekentip: The Courage to Be Disliked

Sommige boeken leggen iets uit wat je diep vanbinnen al voelt, maar nog geen woorden kon geven.
The Courage to Be Disliked van Ichiro Kishimi en Fumitake Koga was voor mij zo’n boek.

In de vorm van een dialoog tussen een filosoof en een jonge man, ontvouwt zich een krachtig gedachtegoed gebaseerd op de psychologie van Alfred Adler.

Wat dit boek zo bijzonder maakt, is hoe helder het onderscheid wordt gemaakt tussen wat van jou is — en wat niet.

Voor wie verlangt naar innerlijke rust, zónder zich af te sluiten voor de wereld.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.